असा शब्द जो दुसर्या शब्दाच्या अर्थाच्या विरुद्ध असलेला अर्थ व्यक्त करतो, अशा परिस्थितीत दोन शब्द एकमेकांचे विरुद्धार्थी आहेत. समानार्थी शब्द: विरुद्धार्थी, विरुद्धार्थी. विरुद्धार्थी शब्द: समतुल्य शब्द, समानार्थी शब्द.
Opposite words in Marathi खूप साऱ्या स्पर्धा परीक्षांमध्ये विचारले जातात.
विरुद्धार्थी शब्द हा मराठी व्याकरणाचा अतिशय महत्त्वाचा भाग आहे
विरुद्धार्थी शब्द
List of Opposite Words in Marathi.
‘अ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| अनाथ | सनातन, सनाथ |
| अनुकूल | प्रतिकूल |
| अबू | बेअब्रू |
| अश्लेष | श्लेष |
| अव्यक्त | व्यक्त |
| अनासक्ती | आसक्ती |
| अस्ताव्यस्त | व्यवस्थित |
| अक्षम्य | क्षम्य |
| अथांग | थांग |
| अपकीर्ती | कीर्ति |
| अग्रज | अनुज |
| अवजड | हलके |
| अनुज | अग्रज |
| अप्रत्यक्ष | प्रत्यक्ष |
| अवर्णनीय | वर्णनीय |
| अमृत | विष |
| अवघड | सुलभ सोपे |
| असंग | संग |
| अकर्मक | सकर्मक |
| अपवित्र | पवित्र |
| अल्लड | पोक्त |
| अवकृपा | कृपा |
| अर्थपूर्ण | निरर्थक |
| अनुरूप | विजोड |
| अध्ययन | अध्यापन |
| अजर | जराग्रस्त |
| अमर | मृत्य |
| अधिक | उणे |
| अलीकडे | पलीकडे |
| अचल | चल |
| अचूक | चुकीचे |
| अडाणी | शहाणा |
| अटक | सुटका |
| अतिवृष्टी | अनावृष्टी, अवर्षण |
| अती | अल्प |
| अकल्पित | कल्पित |
| अर्थ | अनर्थ |
| अव्हेर | स्वीकार |
| अजाण | सुजान |
| अभिमान | दुरभिमान |
| अरुंद | रुंद |
| अशक्य | शक्य |
| अंधकार | प्रकाश |
| अस्त | प्रारंभ |
| अदृश्य | दृश्य |
| अडचण | सोय |
| अपेक्षित | अनपेक्षित |
| अशक्त | सशक्त |
| अजस्त्र | चिमुकले |
| अर्धवट | पूर्ण |
| अमूल्य | कवडीमोल |
| असतो | नसतो |
| अपेक्षाभंग | अपेक्षापूर्ती |
| अतिवृष्ट | अनावृष्टी |
| अधोगती | प्रगती, उन्नती |
| अबोल | वाचाळ |
| अवखळ | गंभीर |
| अनुभवी | अननुभवी |
| अननुभवी | अनुभवी |
| अनवधान | अवधान |
| अवधान | अनवधान |
| असाध्य | साध्य |
| अर्वाचीन | प्राचीन |
| अनारोग्य | आरोग्य |
| अनैच्छिक | ऐच्छिक |
| अविभक्त | विभक्त |
| अनावृत्त | आवृत्त |
‘आ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द.
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| आकाश | पाताळ |
| आपला | परका |
| अमावस्या | पौर्णिमा |
| आवक | जावक |
| आदी | अंत |
| आवृत्त | अनावृत्त |
| आदर | अनादर |
| आरोह | अवरोह |
| आरोग्य | अनारोग्य |
| आगंतुक | आमंत्रित |
| आवडता | नावडता |
| आपुलकी | दुरावा |
| आस्तिक | नास्तिक |
| आळशी | उद्योगी |
| आनंद | दुःख |
| आळस | उत्साह |
| आगमन | निर्गमन |
| आजी | माजी |
| आस्था | अनास्था |
| आशीर्वाद | शाप |
| आत | बाहेर |
| आसक्ती | विरक्ती, अनासक्ती |
| आयात | निर्यात |
| आरंभ | शेवट, शेवटचे, अखेर |
| आठवण | विस्मरण |
| आशा | निराशा |
| आता | नंतर |
| आला | गेला |
| आहे | नाही |
| आकर्षण | आकर्षण |
| आतुरता | उदासीनता |
| आदर्श | अनादर्श |
| आवडते | नावडते |
| आवश्यक | अनावश्यक |
| आज्ञा | अवज्ञा |
| आधी | नंतर |
| आघाडी | पिछाडी |
| आजादी | गुलामी |
| आडवे | उभे |
| अनौरस | औरस |
| अग्राह्य | ग्राह्य |
| आंधळा | डोळस |
‘ओ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| ओबडधोबड | गुळगुळीत |
| ओला | सुका |
| ओली | सुकी |
| ओळख | अनोळख |
| ओवळा | सोवळा |
| ओले | सुके |
| ओहोटी | भरती |
| औरस | अनौरस |
‘इ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| इकडे | तिकडे |
| इथली | तिथली |
| इष्ट | अनिष्ट |
| इमानी | बेइमानी |
| इच्छा | अनिच्छा |
| इलाज | नाइलाज |
| इहलोक | इहलोक |
| ईमान | बेईमान |
‘उ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| उघडे | बंद |
| उच | नीच |
| उजेड | काळोख |
| उदासवाणा | उल्हासित |
| उभे | आडवे |
| उमेद | मरगळ |
| उंच | बुटका, ठेंगणा |
| उच्च | नीच |
| उतरणे | चढणे |
| उतरण | चढण |
| उत्तम | क्षुद्र |
| उथळ | खोल |
| उत्कर्ष | अपकर्ष, अधोगती |
| उचित | अनुचित |
| उदघाटन | समारोप |
| उदास | प्रसन्न |
| उशिरा | लवकर |
| उत्तेजन | विरोध |
| उदार | कंजूष, अनुदार, कृपण |
| उधार | रोख |
| उधळ्या | कंजूष, काटकसरी |
| उपकार | अपकार |
| उपदेश | बदसल्ला |
| उपयोगी | निरुपयोगी |
| उपाय | निरुपाय |
| उलट | सुलट |
| ऊन | सावली |
| उगवणे | मावळणे |
| उत्साह | आळस, निरुत्साह |
| उद्धट | नम्र |
| उन्नती | अवनती, अधोगती |
| उजवा | डावा |
| उपद्रवी | निरुपद्रवी |
| उत्तीर्ण | अनुत्तीर्ण |
| उपस्थित | अनुपस्थित |
| उताना | पालथा |
| उदय | अस्त |
| उष्णता | शितल थंड |
| उत्कृष्ट | निकृष्ट |
| उग्र | सौम्य |
| उद्धटपणा | नम्रता |
| उगवता | मावळता |
| उष्ण | शुभ |
| उणे | अधिक |
| उद्योगी | आळशी |
| उधळपट्टी | काटकसर |
| उदासीनता | आतुरता |
‘ए’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| एकदा | अनेकदा |
| ऐटदार | केविलवाणा |
| ऐच्छिक | अनैच्छिक, अपरिहार्य |
| एकत्र | वेगवेगळे |
| एक | अनेक |
| एकमत | दुमत |
| ऐलतीर | पैलतीर |
| एकवचन | अनेकवचन |
‘अं’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| अंथरूण | पांघरूण |
| अंत | प्रारंभ, आदी |
‘क’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| कर्कश | संजुल |
| कडक | नरम |
| कळस | पाया |
| कल्पित | अकल्पित |
| कच्चा | पक्का |
| कबूल | नाकबूल |
| कडू | गोड |
| कर्णमधुर | कर्णकटू |
| कठीण | सोपे |
| कल्याण | अकल्याण |
| कष्टाळू | कामचोर |
| कोवळे | जुने |
| कंटाळा | उत्साह |
| काळा | पांढरा |
| कीर्ति | अपकीर्ती |
| कच्चे | पक्के |
| काळोख | प्रकाश, उजेड |
| कायदेशीर | बेकायदेशीर |
| कौतुक | निंदा |
| क्रूर | दयाळू |
| कोरडा | ओला |
| कोवळा | जून, निबर |
| किरकोळ | ढबु |
| किमान | कमाल |
| कीव | राग |
| कृतज्ञ | कृतघ्न |
| कृत्रिम | नैसर्गिक, स्वाभाविक |
| कृश | स्थूल |
| कृपा | अवकृपा |
| कीर्ती | अपकीर्ती |
| कनिष्ठ | वरिष्ठ |
| काटकसर | उधळपट्टी |
| कोमल | कठोर |
| कृपण | उदार |
| कठोर | मृदू |
| कृष्ण | धवल |
‘ख’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| खरे | खोटे |
| खंडन | मंडन |
| खात्री | शंका, संशय |
| खाली | वर |
| खादाड | मिताहारी |
| खुळा | शाहाणा |
| खूप | कमी |
| खरेदी | विक्री |
| खोल | उथळ |
| खंडण | मंडन |
| खिन्न | प्रसन्न |
| खोल | उथळ |
| खडबडीत | गुळगुळीत |
| खेद | हर्ष |
‘ग’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| गरम | थंड |
| गमन | आगमन |
| गढूळ | स्वच्छ |
| गरीब | श्रीमंत |
| गंभीर | अवखळ, पोरकट |
| गद्य | पद्य |
| गाव | शहर |
| गारवा | उष्मा |
| ग्राहक | विक्रेता |
| ग्रामीण | शहरी |
| ग्राह्य | त्याज्य |
| गुरु | शिष्य |
| गुण | अवगुण |
| गुप्त | उगड |
| गुळगुळीत | खरखरीत, खडबडीत |
| गुणी | अवगुणी |
| गुणगान | निदा |
| गोड | कडू |
| गोरा | काळा |
| गौण | मुख्य |
| गबाळा | नीटनेटका |
| गैरसोय | सोय |
| गच्च | सैल, विरळ |
| गेला | आला |
| गुलामी | आजादी |
| गतकाल | भविष्यकाळ |
| गुरु | शिष्य |
| गुळगुळीत | ओबडधोबड, खडबडीत |
‘घ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| घट्ट | सैल, पातळ |
| घाऊक | किरकोळ |
| घनदाट | विरळ |
‘च’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| चढ | उतार |
| चल | अचल, स्थिर |
| चढाई | माघार |
| चढणे | उतरणे |
| चढण | उतरण |
| चवदार | बेचव |
| चव | बेचव |
| चपळ | सुस्त, मंद |
| चंचल | स्थिर |
| चांगले | वाईट |
| चूक | बरोबर |
| चोर | साव |
| चिमुकला | थोरला |
| चिरंजीव | अल्पजीवी |
| चिमुकले | अजस्त्र |
| चिरकाल | अल्पकाळ |
| चिरकाळ | क्षणिक |
| चाकर | धनी |
‘छ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| छोटी | मोठी |
| छोटेसे | मोठेसे |
| छोटे | विशाल |
‘ज’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| जहाल | मवाळ |
| जराग्रस्त | अजर |
| जून | कोवळा |
| जड | हलके |
| जय | पराजय |
| जन्म | मृर्यू |
| जवळची | लांबची, दूर |
| जगणे | मरणे |
| जमा | खर्च |
| जबाबदार | बेजबाबदार |
| जर | तर |
| जलद | हळू, सावकाश |
| जागणे | झोपणे |
| जास्त | कमी |
| जागरूक | निष्काळजी |
| जागृत | अजाणता, निद्रिस्त |
| जाणे | येणे |
| जिवंत | मृत |
| जिंकणे | हरणे |
| जीत | हार |
| जुने | नवे, कोवळे |
| जेवढा | तेवढा |
| जोश | कंटाळा |
| जावक | आवक |
‘झ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| झोपणे | जागणे |
| झपाझप | सावकाश |
| झोप | जाग |
| झोपडी | महाल |
‘ट’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| टणक | मृदू |
| टंचाई | विपुलता, रेलचेल |
| टिकाऊ | ठिसूळ |
| टवटवीत | मलूल |
‘ठ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| ठळक | पुसट |
| ठेंगणा | उंच |
| ठिसूळ | टिकाऊ |
‘ड’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| डोळस | आंधळा |
| डावा | उजवा |
| डौलदार | बेढप |
‘ढ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| ढबु | किरकोळ |
‘त’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| तिथली | इथली |
| तिकडे | इकडे |
| तर | जर |
| ताजा | शिळा |
| तरुण | म्हातारा |
| तहान | भूक |
| तुरळक | दाट |
| ताजे | शिळे |
| तारक | मारक |
| ताजी | शिळी |
| ताल | बेताल |
| तेजस्वी | निस्तेज |
| तेजी | मंदी |
| तीव्र | सौम्य |
| तीक्ष्ण | बोथट |
| तिरके | सरळ |
| तिरपा | सरळ |
| तुटवडा | विपुलता |
| तेजस्विनी | सतेज |
| तोटा | फायदा |
| तेथे | येथे |
‘थ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| थांग | अथांग |
| थंड | गरम |
| थंडी | उष्मा |
| थोर | लहान |
| थोरला | धाकटा, चिमुकला |
| थोडे | जास्त |
‘द’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| दुरुस्त | नादुरुस्त |
| दृश्य | अदृश्य |
| दुर्लौकिक | लौकिक |
| दुर्बळ | सबळ |
| दुर्बोध | सुबोध |
| दुर्लक्ष | लक्ष |
| दया | राग |
| दयाळू | जुलमी, क्रूर |
| दाट | विरळ, तुरळक |
| दीन | रात |
| दिवस | रात्र |
| दीर्घ | ऱ्हस्व |
| दुरित | सज्जन |
| दुःख | सुख |
| दुष्काळ | सुकाळ |
| दुष्ट | सुष्ट |
| दुर्गम | सुगम |
| देशभक्त | देशद्रोही |
| दुष्कर | सुकर |
| दुरभिमान | अभिमान |
| दुरावा | आपुलकी |
| दुमत | एकमत |
| देव | दानव, दैत्य |
| दृष्ट | सुष्ट |
| द्वेष | प्रेम |
| दोषी | निर्दोषी, निर्दोष |
| दोष | गुण |
| दरिद्री | धनाढ्य |
| दुर्लभ | सुलभ |
| दुर्बल | बलवान |
| दुराचार | सदाचार |
| दुर्जन | सज्जन |
| दुर्गति | सद्गती |
| दुर्भिक्ष | सुबत्ता |
| दूर | जवळ |
‘ध’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| धिक्कार | स्वीकार |
| धनवंत | निर्धन, कंगाल |
| धडधाकट | कमजोर |
| धर्म | अधर्म |
| धाडस | भित्रेपणा |
| धाकटा | थोरला |
| धवल | कृष्ण |
| धनाढ्य | दरिद्री |
| धूसर | स्पष्ट |
| धिटाई | भित्रेपणा, भ्याडपणा |
| धीट | भित्रा |
| धूर्त | भोळा |
| धनवान | निर्धन |
| धनी | चाकर |
‘न’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| निंदा | कौतुक |
| नफा | तोटा |
| नकार | होकार |
| निर्लोभी | लोभी |
| निर्विवाद | विवाद |
| निश्वास | श्वास |
| नास्तिक | आस्तिक |
| निंद्य | वंद्य |
| नसतो | असतो |
| नावडता | आवडता |
| निर्गमन | आगमन |
| निरुपयोगी | उपयोगी |
| नाकबूल | कबूल |
| निरुपाय | उपाय |
| निराशा | आशा |
| निर्दोषी | दोषी |
| नाइलाज | इलाज |
| नरम | कडक |
| निकृष्ट | उत्कृष्ट |
| निरुपद्रवी | उपद्रवी |
| नीच | उच |
| नावडते | आवडते |
| निर्यात | आयात |
| निरर्थ | सार्थ |
| नंतर | आता |
| नादुरुस्त | दुरुस्त |
| नाही | आहे |
| निर्वेध | वेध |
| निरर्थक | अर्थपूर्ण |
| नवे | जुने |
| नम्रता | उद्धटपणा |
| नाजूक | राठ |
| निद्रा | जागृती |
| निर्मळ | मळकट |
| निर्भत्सना | स्तुती |
| निमंत्रित | आगंतुक |
| नापसंत | पसंत |
| निष्पाप | पापी |
| निस्तेज | सतेज |
| नरक | स्वर्ग |
| निर्गुण | सगुण |
| नोकर | मालक |
| नामर्द | मर्द |
| निंदा | स्तुती |
| निर्दय | सदय |
| निर्दयता | सहृदयता, सदयता |
| निर्बंध | मोकळीक |
| नाशवंत | अविनाशी |
| नक्कल | असल |
| निर्जीव | सजीव |
| नापास | पास |
| निष्काळजी | जागरूक |
| निरोगी | रोगी |
| नियंत्रित | अनियंत्रित |
| न्यूनता | विपुलता |
| नर | नारी |
| निराश | उत्साही |
| निःशस्त्र | शस्त्रधारी |
| निश्चित | अनिश्चित |
| निष्काम | सकाम |
| निर्धन | धनवान |
| नैसर्गिक | कृत्रिम |
| निर्भय | भयभीत, भित्रा |
| नीती | अनीती |
| नीटनेटका | गबाळ्या |
| नोकर | मालक |
| नेहमी | क्वचित |
| नुकसान | फायदा |
| नेता | अनुयायी |
| न्याय | अन्याय |
‘प’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| पक्की | कच्ची |
| पडका | धडका |
| पुढे | मागे |
| पराक्रमी | भित्रा |
| पक्का | कच्चा |
| पवित्र | अपवित्र |
| पराजय | जय |
| पारदर्शक | अपारदर्शक |
| पारतंत्र्य | स्वातंत्र्य |
| पास | नापास |
| पोक्त | अल्लड |
| पोरकट | गंभीर |
| पातळ | घट्ट |
| पापी | निष्पाप |
| पद्य | गद्य |
| पाया | कळस |
| पांघरूण | अंथरूण |
| परमार्थ | स्वार्थ |
| पक्के | कच्चे |
| पालथा | उताना |
| पसंत | नापसंत |
| परिहार्य | अपरिहार्य |
| पैलतीर | ऐलतीर |
| परका | स्वकीय, आपला |
| परकीय | स्वकीय |
| पूर्णांक | अपूर्णांक |
| पराभव | विजय |
| पिछाडी | आघाडी |
| पाताळ | आकाश |
| पहिला | शेवटचा |
| पलीकडे | अलीकडे |
| परवानगी | बंदी |
| पाप | पुण्य |
| पात्र | अप्रात्र |
| पायथा | शिखर |
| पांढरा | काळा |
| पुढची | मागची |
| पुष्कळ | थोडे |
| पूर्ण | अपूर्ण |
| पूर्व | पश्चिम |
| पौर्णिमा | अमावास्या |
‘प्र’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| प्रकाश | अंधार |
| प्रत्यक्ष | अप्रत्यक्ष |
| प्रसिद्ध | अप्रसिद्ध |
| प्रतिष्ठा | अप्रतिष्ठा |
| प्रखर | सौम्य |
| प्रकट | अप्रकट |
| प्रारंभ | अंत |
| प्रश्न | उत्तर |
| प्रामाणिकपणा | लबाडी |
| प्राचीन | अर्वाचीन |
| प्रेमळ | रागीट |
| प्रतिकूल | अनुकूल |
| प्रसन्न | उदास |
| प्रेम | द्वेष |
| प्रचंड | चिमुकला |
| प्रत्यक्ष | अप्रत्यक्ष |
| प्रतिकार | सहकार |
| प्रमाण | अप्रमाण |
| प्रगती | अधोगती |
| प्रारंभ | अंत |
| प्रिय | अप्रिय |
‘फ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| फसवी | स्पष्ट |
| फरक | साम्य |
| फायदा | तोटा |
| फार | कमी |
| फुलणे | कोमेजणे |
| फुकट | विकत |
| फिकट | गडद |
‘ब’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| बहुमान | अपमान |
| बरोबर | चूक |
| बेढब | सुबक |
| बेचव | रुचकर |
| बेजबाबदार | जबाबदार |
| बेअब्रू | अबू |
| बेढप | डौलदार |
| बलाढ्य | कमजोर |
| बेताल | ताल |
| बसणे | उठणे |
| बेकायदेशीर | कायदेशीर |
| बोथट | तीक्ष्ण |
| बेइमानी | इमानी |
| बलवान | दुर्बल |
| बंदी | परवानगी |
| बेईमान | ईमान |
| बंद | उघडा |
| बदसल्ला | उपदेश |
| बंधन | मुक्तता |
| बुटका | उंच |
| बंडाळी | सुव्यवस्था |
| बाल | वृद्ध |
| बेरीज | वजाबाकी |
| बाहेर | आत |
| बिघात | दुरुस्ती |
| बुद्धिमान | निर्बुद्ध, मठ्ठ |
| बेसावध | सावध |
| बेसूर | सुरेल |
‘भ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| भडक | सौम्य |
| भरती | ओहोटी |
| भोळा | धूर्त |
| भित्रा | शूर |
| भरभर | सावकाश |
| भेद | साम्य |
| भित्रेपणा | धाडस |
| भले | बुरे |
| भक्कम | कमकुवत |
| भाग्यवान | भाग्यहीन |
| भय | अभय |
| भरभराट | ह्रास |
| भयंकर | सौम्य |
| भंग | अभंग |
| भयभीत | निर्भय |
| भव्य | चिमुकले |
| भसाडा | मंजुळ |
| भान | बेभाम |
| भारतीय | अभारतीय |
| भाग्यवंत | दुर्भागी |
| भांडण | सलोखा |
| भिकारी | सावकार |
| भूक | तहान |
| भूषण | दूषण |
‘म’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| महान | क्षुद्र |
| मधुर | कडवट |
| महाल | झोपडी |
| मऊ | टणक |
| मनोरंजक | कंटाळवाणे |
| मंद | प्रखर |
| मुख्य | गौण |
| मवाळ | जहाल |
| मोठी | छोटी |
| मरणे | जगणे |
| मलूल | टवटवीत |
| मर्त्य | अमर्त्य |
| मरगळ | उमेद |
| मिताहारी | खादाड |
| मावळणे | उगवणे |
| मोठेसे | छोटेसे |
| मोकळीक | निर्बंध |
| मागे | पुढे |
| मागची | पुढची |
| मळकट | निर्मळ |
| मारक | तारक |
| मुक्तता | बंधन |
| मंडन | खंडन |
| मंदी | तेजी |
| मंजुळ | कर्कश, भसाडा |
| माहेर | सासर |
| मर्द | नामर्द |
| माझी | आजी |
| मावळता | उगवता |
| माता | पिता |
| माथा | पायथा |
| माय | बाप |
| मालक | नोकर |
| मान | अपमान |
| माया | द्वेष |
| माघारा | सामोरा, चढाई |
| मान्य | अमान्य |
| म्हातारा | तरुण |
| मिटलेले | उघडलेले |
| मित्र | शत्रू |
| मैत्री | दुश्मनी |
| मोठा | लहान |
| मोकळे | बंदिस्त |
| मौन | बडबड |
| मृत्यू | जीवन |
| मृत | जिवंत |
| मृदू | कठीण |
| मुका | बोलका |
| मूर्ख | शहाणा |
‘य’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| यशस्वी | अयशस्वी |
| यश | अपयश |
| येथे | तेथे |
| येणे | जाणे |
| याचक | दाता |
| येईल | जाईल |
| योग्य | अयोग्य |
‘र’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| रक्षक | मारक |
| रुडू | हसू |
| रात्र | दिवस |
| रात | दीन |
| राग | लोभ, दया |
| राठ | नाजूक |
| रखरखीत | सौम्य |
| रोगी | निरोगी |
| रागीट | प्रेमळ |
| रोख | उधार |
| राव | रंक |
| रेलचेल | टंचाई |
| राजा | रंक |
| रुंद | अरुंद |
| रिकामा | भरलेला |
| रणशूर | रणभीरू |
| राजमार्ग | आडमार्ग |
| रुचकर | बेचव |
| रूपवान | कुरूप |
| रेखीव | खडबडीत |
| रिकामे | भरलेले |
| रोड | सुदृढ |
‘ल’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| लहानपण | मोठेपण |
| लहान | थोर |
| लक्ष | दुलर्क्ष |
| लवकर | उशिरा |
| लांबची | जवळची |
| लाभ | हानि |
| लबाड | भोळा |
| लबाडी | प्रामाणिकपणा |
| लय | प्रारंभ |
| लघु | गुरु |
| लौकिक | दुर्लौकिक |
| लक्ष | दुर्लक्ष |
| लाडके | नावडते |
| लांब | जवळ |
| लांबी | रुंदी |
| लेचापेचा | भक्कम |
| लोभी | निर्लोभी |
| लोभ | राग |
‘व’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द (45 Words)
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| वाकडे | सरळ |
| वापर | गैरवापर |
| वाचाळ | अबोल |
| वाईट | चांगले |
| वृद्ध | तरुण, बाल |
| विचार | अविचार |
| विस्मरण | आठवण |
| विद्यार्थी | शिक्षक |
| वेगवेगळे | एकत्र |
| वद्य पक्ष | शुद्ध पक्ष |
| वैयक्तिक | सार्वजनिक |
| वजाबाकी | बेरीज |
| विसंवाद | सुसंवाद |
| विनाशी | अविनाशी |
| वंद्य | निंद्य |
| विवेक | अविवेक |
| विजय | पराभव, पराजय |
| विभक्त | अविभक्त |
| वर्णनीय | अवर्णनीय |
| विस्मृती | स्मृती |
| विधवा | सधवा |
| विधायक | विघातक |
| विजातीय | सजातीय |
| विरक्ती | आसक्ती |
| विशाल | छोटे |
| विपुलता | टंचाई, न्यूनता |
| वियोग | सहयोग मिलन |
| विरळ | घनदाट |
| वरिष्ठ | कनिष्ठ |
| विकत | फुकट |
| वेध | निर्वेध |
| विक्रेता | ग्राहक |
| वर | खाली |
| विक्री | खरेदी |
| विवाद | निर्विवाद |
| विश्वास | अविश्वास |
| विशेष | सामान्य |
| विलंब | त्वरा |
| विद्वान | अडाणी |
| विष | अमृत |
| विरोध | पाठिंबा |
| विसरणे | आठवणे |
| वेडा | शहाणा |
| वेगात | हळूहळू |
| व्यवस्थित | अव्यवस्थित |
| व्यक्त | अव्यक्त |
‘श’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| शत्रू | मित्र |
| शहर | खेडे |
| शकून | अपशकून |
| शिक्षक | विद्यार्थी |
| शाप | वर, आशीर्वाद |
| शहरी | ग्रामीण |
| शकुन | अपशकुन |
| शितल | तप्त |
| शुक्लपक्ष | कृष्ण पक्ष |
| शीघ्र | मंद |
| शिळा | ताजा |
| शिळे | ताजे |
| शेवटचा | पहिला |
| शस्त्रधारी | निःशस्त्र |
| शिळी | ताजी |
| शितल थंड | उष्णता |
| शहाणा | मूर्ख |
| शंका | खात्री, कुशंका |
| शुभ | उष्ण |
| शेवट | सुरवात |
| शिष्य | गुरु |
| श्वास | निःश्वास |
| शुद्ध पक्ष | वद्य पक्ष |
| शिखर | पायथा |
| शिकारी | सावज |
| शिस्त | बेशिस्त |
| शिक्षा | शाबाशकी |
| शीतल | उष्ण |
| शीत | अशीत |
| शक्य | अशक्य |
| शेंडा | बुडखा |
| शुद्ध | अशुद्ध |
| शूर | भित्रा |
‘श्र’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| श्रीमंत | गरीब |
| श्रेष्ठ | कनिष्ठ |
| श्रुत | अश्रूत |
| श्लेष | अश्लेष |
‘स’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| सैल | गच्च |
| सकाळ | संध्याकाळ |
| सज्जन | दुर्जन |
| सदाचार | दुराचार |
| सभ्य | असभ्य |
| सतर्क | बेसावध |
| सतेज | निस्तेज |
| समाधान | असमाधान |
| सरस | निरस |
| समान | असमान |
| समृद्धी | दारिद्र्य |
| सत्य | असत्य |
| सरळ | वाकडा |
| सद्गती | दुर्गति |
| सम | विषम |
| सजीव | निर्जीव |
| सुबोध | दुर्बोध |
| सन्मार्ग | कुमार्ग |
| सधवा | विधवा |
| संवाद | विसंवाद |
| सदय | निर्दय |
| सुजान | अजाण |
| सजातीय | विजातीय |
| सुज्ञ | अज्ञ |
| सह्य | असह्य |
| सुरेल | बेसूर |
| सुविख्यात | कुविख्यात |
| सुविचार | कुविचार |
| सुगम | दुर्गम |
| स्तुती | निंदा |
| सुकर | दुष्कर |
| सबळ | दुर्बळ |
| स्पष्ट | अस्पष्ट |
| सावध | बेसावध |
| साहसी | भित्रा |
| सार्थ | व्यर्थ |
| साम्य | फरक |
| सान | थोर |
| सुलभ | दुर्लभ |
| सावकाश | पटकन |
| सार्वजनिक | खाजगी |
| सुबक | बेढब |
| संकुचित | व्यापक |
| सगुण | निर्गुण |
| संग | असंग |
| सचेतन | अचेतन |
| सुरूप | कुरूप |
| सानुली | मोठी |
| सकर्मक | अकर्मक |
| सूर | असुर |
| सामुदायिक | वैयक्तिक |
| स्मृती | विस्मृती |
| स्थिर | अस्थिर |
| सुप्रसिद्ध | कुप्रसिद्ध |
| सुरक्षित | असुरक्षित |
| सुख | दु:ख |
| सुटका | अटक |
| सुशिक्षित | अशिक्षित |
| सुगंध | दुर्गंध |
| सुंदर | कुरूप |
| सुदैवी | दुर्दैवी |
| सुरुवात | शेवट |
| सुभाषित | कुभाषित |
| सूर्योदय | सूर्यास्त |
| सोपे | कठीण |
| सोय | गैरसोय |
| सौजन्य | उद्धटपणा |
| सेवक | मालक |
‘स्व’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| स्वर्ग | नरक |
| स्वकीय | परकीय |
| स्वातंत्र्य | पारतंत्र्य |
| स्वस्त | महाग |
| स्वाधीन | पराधीन |
| स्वागत | निरोप |
| स्वार्थ | परमार्थ |
| स्वार्थी | निःस्वार्थी |
| स्थूल | कृश |
| स्तुती | निर्भत्सना |
| स्वच्छ | घाणेरडा |
| स्पष्ट | धूसर |
| स्वीकार | धिक्कार, अव्हेर |
| स्थिर | चंचल |
| स्वतंत्र | परतंत्र |
| स्वस्थ | बेचैन |
| स्वहित | परमार्थ |
| स्वदेश | परदेश |
‘ह’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| हळू | जलद |
| हसणे | रडणे |
| हलके | जड, अवजड |
| हजर | गैरहजर |
| हसतमुख | रडततोंड |
| हार | जीत |
| हितकारक | अहितकारक |
| हिम्मत | भय |
| हिंसक | अहिंसक |
| हरणे | जिंकणे |
| हिरमुसलेला | उत्साही |
| हळूहळू | वेगात |
| हसू | रुडू |
| हित | अहित |
| हिशेबी | बेहिशेबी |
| ह्रास | भरभराट |
| हीन | दर्जेदार |
| हर्ष | खेद |
| हानि | लाभ |
| हुशार | मठ्ठ |
| होकार | नकार |
‘क्ष’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| क्षमा | शिक्षा |
| क्षम्य | अक्षम्य |
| क्षुद्र | उत्तम |
| क्षणिक | चिरकाळ |
‘ज्ञ’ पासून सुरु होणारे विरुद्धार्थी शब्द
| शब्द | विरुद्धार्थी शब्द |
|---|---|
| ज्ञात | अज्ञात |
| ज्ञान | अज्ञान |
FAQs
एखाद्या शब्दाच्या अर्थाचा विरुधाभास दर्शविणाऱ्या शब्दास ‘विरुद्धार्थी शब्द’ असे म्हणतात.
