शास्त्र रामानुजन पुरस्कार 2025 ची सविस्तर माहिती
गणित क्षेत्रात जागतिक दर्जाच्या योगदानाची दखल घेणारा ‘शास्त्र रामानुजन पुरस्कार’ (SASTRA Ramanujan Prize) ही एक अतिशय प्रतिष्ठित गणितविषयक आंतरराष्ट्रीय मान्यता आहे. 2025 मध्ये हा पुरस्कार डॉ. अलेक्झांडर स्मिथ (Dr. Alexander Smith) यांना ‘संख्या सिद्धांत’ (Number Theory) या क्षेत्रातील त्याच्या अष्टपैलू आणि मौलिक कार्यासाठी प्रदान करण्यात आला आहे.
पुरस्काराचा उद्देश आणि इतिहास
‘शास्त्र रामानुजन पुरस्कार’ 2005 पासून दरवर्षी SASTRA (Shanmugha Arts, Science, Technology & Research Academy) इंस्टिट्यूट, तंजावूर, भारत या संस्थेमार्फत दिला जातो. हा पुरस्कार महान भारतीय गणितज्ञ श्रीनिवास रामानुजन यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ सुरु करण्यात आला आहे. या पुरस्काराचे मुख्य उद्दिष्ट जागतिक स्तरावर 32 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या तज्ज्ञ गणितज्ञांच्या अद्वितीय कामगिरीला प्रोत्साहन देणे आहे.
पुरस्कार विजेता 2025: डॉ. अलेक्झांडर स्मिथ
| वर्ष | पुरस्कार विजेता | क्षेत्र | विद्यापीठ |
|---|---|---|---|
| 2025 | डॉ. अलेक्झांडर स्मिथ | संख्या सिद्धांत | नॉर्थवेस्टर्न युनिव्हर्सिटी |
डॉ. अलेक्झांडर स्मिथ हे अमेरिकेतील नॉर्थवेस्टर्न युनिव्हर्सिटीमध्ये प्राध्यापक आहेत. त्यांनी संख्या सिद्धांत (Number Theory) या गणिताच्या शाखेत उच्च दर्जाचे संशोधन केले आहे. संख्या सिद्धांताचा उपयोग गणना, सांख्यिकी, क्रिप्टोग्राफी आणि संगणक विज्ञान अशा विविध क्षेत्रात होत असतो.
पुरस्काराचे स्वरूप
- रोख रक्कम: या पुरस्कारात विजेत्याला $10,000 (अमेरिकन डॉलर) चे पारितोषिक दिले जाते.
- वर्ष: दरवर्षी दिला जाणारा पुरस्कार.
- मान्यता व जागतिक प्रतिष्ठा: हा पुरस्कार मिळालेल्या गणितज्ञांना जागतिक गणित समुदायात विशेष गौरव मिळतो.
पात्रता निकष
- उमेदवाराचे वय 32 वर्षांपेक्षा कमी असावे.
- गणिताच्या कोणत्याही शाखेत उच्च दर्जाचे संशोधन व मौलिक योगदान असावे.
- पुरस्कारासाठी नावांकन जागतिक स्तरावर समाविष्ट केले जाते.
MPSC विद्यार्थ्यांसाठी या पुरस्काराचे महत्त्व
- स्पर्धा परीक्षांमध्ये उपयुक्त: शास्त्र रामानुजन पुरस्कार, त्याच्या विजेत्यांची माहिती, आणि पुरस्काराची उद्दिष्टे चालू घडामोडी (Current Affairs) या विभागात नेहमी विचारले जातात.
- प्रेरणा: युवक गणितज्ञांसाठी प्रेरणादायी आदर्श; त्यांच्या नाविन्यपूर्ण संशोधनाची दखल घेतलेली आहे.
- गणित व विज्ञान क्षेत्रातील मूल्यमापन: जागतिक स्तरावर भारतीय संस्थांनी सुरु केलेल्या पुरस्काराची दखल घेतली जाते.
निष्कर्ष
शास्त्र रामानुजन पुरस्कार हा गणितातील अत्युच्च गुणवत्तेच्या योगदानासाठी दिला जाणारा जगप्रसिद्ध पुरस्कार आहे. 2025 मध्ये हा मान डॉ. अलेक्झांडर स्मिथ यांना ‘संख्या सिद्धांत’ क्षेत्रातील संशोधनासाठी मिळाला. MPSC तसेच इतर स्पर्धा परीक्षांची तयारी करताना अशा जागतिक पुरस्कारांची माहिती अभ्यासावयास हवी. त्यामुळे स्पर्धा परीक्षांच्या दृष्टिकोनातून या पुरस्काराबद्दलची माहिती अत्यंत महत्त्वाची आहे.
ही संपूर्ण माहिती तुम्ही www.mpsctoday.com या वेबसाइटवर आणखी उपयुक्त आणि अपडेटेड स्वरुपात वाचू शकता.