१६ फेब्रुवारी चालू घडामोडी

Daily Current Affairs in Marathi (चालू घडामोडी) |16 February 2023

Daily Current Affairs in Marathi: In this article, we have provided daily current affairs in Marathi. Useful for MPSC Rajyaseva, MPSC Grp B & C, Police, Talathi Bharti, and other competitive exam

RRB NTPC, बँकिंग, पोलीस आणि अन्य भरती परीक्षांमध्ये हे सामान्य ज्ञानावरील प्रश्न विचारले जातात. बहुतांश परीक्षांमध्ये करंट अफेअर्सशी संबंधित प्रश्न विचारले जातात. सामान्य ज्ञान विषयातले हे प्रश्न वर्तमान परिस्थितीशी निगडीत असतात.

मराठी भाषा विभागाचे पुरस्कार जाहीर

राज्य सरकारच्या मराठी भाषा विभागातर्फे दिल्या जाणाऱ्या विंदा करंदीकर जीवन गौरव पुरस्कार यंदा कोल्हापूरचे प्रा. चंद्रकुमार नलगे यांना जाहीर झाला आहे. तर ग्रंथाली प्रकाशनास श्री. पु. भागवत पुरस्कार जाहीर करण्यात आला आहे.
मराठी भाषा मंत्री दीपक केसरकर यांनी बुधवारी विभागाच्या सन २०२२च्या पुरस्कारांची घोषणा केली.यात विंदा करंदीकर जीवन गौरव पुरस्कारासह इतर सहा पुरस्कारांचा समावेश आहे. विंदा करंदीकर जीवन गौरव पुरस्कार प्रा. चंद्रकुमार नलगे यांना जाहीर करण्यात आला. या पुरस्काराचे स्वरुप ५ लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे आहे. प्रा. नलगे यांनी कथा कादंबरी, एकांकिका, चित्रपट लेखन इत्यादी विविध प्रकारात लेखन केले. त्यांच्या प्रकाशित ग्रंथाची संख्या ९० आहे. श्री. पु. भागवत पुरस्कार पुरस्कार ग्रंथाली प्रकाशनला जाहीर झाला आहे. ३ लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे. या प्रकाशनने आतापर्य १ हजार २४० ग्रंथ प्रकाशित केले आहेत. गेली ४८ वर्ष कार्यरत असलेल्या ग्रंथालीने विविध विषयात प्रकाशने, पुस्तक प्रदर्शने, ग्रंथ चर्चा, वाचक चळवळ इत्यादी उपक्रम राबविले आहेत.
डॉ. अशोक रा. केळकर मराठी भाषा अभ्यासक पुरस्कार डॉ. विठ्ठल वाघ यांना जाहीर करण्यात आला. २ लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे. डॉ. विठ्ठल वाघ यांनी वऱ्हाडी म्हणी, वऱ्हाडी बोली चे संशोधन, देश विदेशात काव्य वाचनातून समाजप्रबोधनाचे कार्यक्रम, कविता, कांदबऱ्या, संशोधन अशा विविध साहित्य प्रकारात लेखन केले आहे. तर कविवर्य मंगेश पाडगांवकर, मराठी भाषा संवर्धक पुरस्कारासाठी द. ता. भोसले यांची निवड झाली आहे. रोख २ लाख रुपये, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे.
ग्रामीण बोलीचा शब्दकोश, लोपलेल्या सुवर्णमुद्रा ही बोली भाषेवरील महत्वाची पुस्तके, खेडय़ातील मुला-मुलींच्या शिक्षणासाठी २५ हून अधिक वर्ष ते कार्यरत आहेत. डॉ. अशोक रा. केळकर, मराठी भाषा अभ्यासक पुरस्कार (संस्थेसाठी) महाराष्ट्र साहित्य परिषद पुणे यांना जाहीर झाला आहे. २ लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे. तर कविवर्य मंगेश पाडगांवकर, मराठी भाषा संवर्धक पुरस्कार (संस्थेसाठी) कोकण मराठी साहित्य परिषद, रत्नागिरी यांना जाहीर झाला आहे. २ लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे.

कोहिनूर नसलेल्या मुकुटाची इंग्लंडच्या राजपत्नीकडून निवड

ब्रिटनचे राजे चार्ल्स तिसरे यांच्या ६ मे रोजी होणाऱ्या राज्याभिषेक सोहळय़ापासून त्यांची पत्नी व ब्रिटनच्या राणी (क्वीन कन्सोर्ट) कॅमिला यांनी भारताचा विख्यात कोहिनूर हिरा नसलेला राजमुकुट निवडला आहे. ही घोषणा बकिंगहॅम पॅलेसने केली आहे. भारतात इंग्रजांची वसाहत असताना हा कोहिनूर हिरा ब्रिटनमध्ये आणण्यात आला होता. तो परत मिळावा, अशी भारताची मागणी आहे.
राज्याभिषेकासाठी कॅमिला यांनी निवडलेल्या महाराणी मेरी यांच्या मुकुटात (क्वीन मेरी क्राऊन) जगातील सर्वात मोठय़ा पैलू पाडलेल्या मौल्यवान कोहिनूर हिऱ्याची प्रतिकृती लावली जाईल. कारण आता मूळ कोहिनूर हिरा राणी एलिझाबेथ द्वितीय यांच्या मातु:श्री – ‘एलिझाबेथ-द क्वीन मदर’च्या मुकुटाची कायमस्वरूपी शोभा वाढवत राहणार आहे. कॅमिला यांनी राज्याभिषेकासाठी निवडलेल्या महाराणी मेरी मुकुटास ‘टॉवर ऑफ लंडन’ येथील प्रदर्शनातून हटवले आहे. आता तो या राज्याभिषेक सोहळय़ात क्वीन कन्सोर्ट कॅमिला यांना समारंभपूर्वक घातला जाईल. कॅमिला यांनी निवडलेल्या क्वीन मेरी यांच्या मुकुटामध्ये कोहिनूर हिऱ्याची विलग करण्याजोगी प्रतिकृती दर्शनी भागात लावलेली आहे. परंतु राज्याभिषेकासाठी या मुकुटात बदल होतील अथवा ही प्रतिकृती तशीच ठेवली जाईल, याबद्दल अद्याप माहिती मिळू शकली नाही.
१०५.६ कॅरेटचा हा कोहिनूर हिरा जगातील सर्वात मोठय़ा पैलू पाडलेल्या अतिमौल्यवान हिऱ्यांपैकी एक आहे. १८५० मध्ये तत्कालीन महाराणी व्हिक्टोरियाला हा हिरा अर्पण केल्यापासून ब्रिटनच्या राजघराण्यातील दागिन्यांतील तो मुख्य दागिना बनला आहे. कोहिनूर हिरा सर्वात शेवटी राणी एलिझाबेथ द्वितीय यांच्या मातु:श्री ‘क्वीन मदर’ यांनी परिधान केला होता. २००२ मध्ये त्यांच्या मृत्यूनंतर हा हिरा सार्वजनिक प्रदर्शनासाठी ठेवण्यात आला आहे.

Elon Musk यांनी गेल्या वर्षात दान केले तब्बल ‘इतक्या’ किंमतीचे शेअर्स, जाणून घ्या संपूर्ण प्रकरण

एलॉन मस्क हे सध्या ट्विटरचे सीईओ आहेत. आपल्या अनेक निर्णयांमुळे ते कायम चर्चेत असतात. टेस्लाचे सीईओ आणि ट्विटरचे प्रमुख एलॉन मस्क यांनी गेल्या दोन वर्षात मोठी रक्कम दान केली आहे. २०२१ आणि २०२२ मध्ये मस्क यांनी एकूण ६४ हजार कोटींपेक्षा जास्त संपत्ती दान केली आहे. २०२२ मध्ये २०२१ च्या तुलनेत कमी संपत्ती दान केली आहे.
२०२२ मध्ये किती केले दान : ट्विटर आणि टेस्लाचे प्रमुख एलॉन मस्क यांनी गेल्या वर्षात $१.९५ बिलियन म्हणजेच जवळजवळ १६,००० कोटी रुपयांपेक्षा जास्त किंमतीचे शेअर्स दान केले आहेत. यूएस सिक्युरिटीज अँड एक्स्चेंज कमिशन (SEC) कडे ही माहिती दिसून आली. या फायलिंगनुसार मस्क यांनी गेल्या वर्षी ऑगस्ट ते डिसेंबर दरम्यान सुमारे ११.६ दशलक्ष शेअर्स दान केले. ज्यामध्ये हे शेअर्स कोणत्या संस्थांना दान केले गेले हे सांगण्यात आली नाही. जगातील दुसऱ्या सर्वात श्रीमंत व्यक्तीजवळ आता टेस्लाचा जवळजवळ १३ टक्के हिस्सा आहे. कोणत्या धर्मादाय संस्था किंवा धर्मादाय संस्थांना हे दोन देण्यात आले याची माहिती मागवलेल्या ईमेलला टेस्लाने लगेच उत्तर दिले नाही.
२०२१ मध्ये एलॉन मस्क यांनी सुमारे ५.७४ अब्ज डॉलर म्हणजेच ४७ हजार कोटी रुपयांहून अधिकचे दान केले. विश्लेषकांच्या म्हणण्यानुसार मस्क यांनी टेस्ला स्टॉक चॅरिटीला दिले तर त्यांना फायदा होऊ शकतो. कारण दान केलेल्या शेअर्सवर कॅपिटल गेन टॅक्स भरावा लागत नाही. मस्क यांनी २०२१ मध्ये गिव्हिंग प्लेजवर सही केली होती. याचा अर्थअसा होतो की, अब्जाधीशांना त्यांच्या हयातीत किंवा त्यांच्या मृत्यूच्या वेळी त्यांच्या संपत्तीपैकी किमान अर्धी संपत्ती दान करण्याची आवश्यकता असते.

संरक्षण क्षेत्रातील ७५ टक्के खरेदी देशांतर्गत, संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह यांची घोषणा

संरक्षण क्षेत्रासाठी असलेल्या एकूण भांडवली खर्चाच्या तरतुदीपैकी, २०२३-२४ साली देशांतर्गत संरक्षण उत्पादकांकडून खरेदीसाठी भारत ७५ टक्के रक्कम खर्च करेल, अशी माहिती संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह यांनी बुधवारी दिली. निरनिराळी शस्त्रे व इतर लष्करी साहित्य यांच्या देशांतर्गत उत्पादनाला चालना देण्याच्या दृष्टीने हा महत्त्वाचा निर्णय मानला जात आहे.
पुढील आर्थिक वर्षांसाठी अर्थसंकल्पात जाहीर करण्यात आलेल्या संरक्षण क्षेत्रासाठीच्या एकूण १,६२,००० कोटी रुपये इतक्या भांडवली खर्चाच्या तरतुदीपैकी देशांतर्गत उत्पादकांकडून खरेदीसाठी सुमारे १ लाख कोटी रुपये राखून ठेवले जातील असा याचा अर्थ असल्याचे एअरोइंडियासाठी येथे आलेल्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले.
‘तुम्ही एक पाऊल उचलले, तर दहा पावले उचलण्याची हमी सरकार तुम्हाला देते. विकासाच्या मार्गावर धावण्यासाठी तुम्ही जमिनीची मागणी केली, आम्ही तुम्हाला संपूर्ण आकाश देत आहोत’, असे औपचारिक करार करण्यासाठी झालेल्या ‘बंधन’ कार्यक्रमात बोलताना राजनाथ सिंह म्हणाले. ‘स्थानिक उद्योगासाठी भांडवली खर्चाच्या तरतुदीपैकी तीनचतुर्थाश राखून ठेवणे हे त्या दृष्टीने उचललेले पाऊल आहे’, याचा त्यांनी उल्लेख केला.
अधिकृत आकडेवारीनुसार, २०१९-२० पासून २०२१-२२ पर्यंत भारताच्या स्वदेशनिर्मित संरक्षण उत्पादनाचे मूल्य २.५८ लाख कोटी रुपये होते. २०२०-२१ साली सरकारने भारतीय संरक्षण उद्योगाकडून खरेदीसाठी भांडवली खर्चाच्या तरतुदीपैकी ५८ टक्के रक्कम राखून ठेवली होती. २०२१-२२ साली ती ६४ टक्क्यांपर्यंत, २०२२-२३ साली ६८ टक्क्यांपर्यंत वाढवण्यात आली.

Velocity ने लॉन्च केला भारतातील पहिला AI असिस्टंट ‘Lexi’, जाणून घ्या खासियत

सध्या जगभरात फक्त टेक्नॉलॉजी क्षेत्रासह सर्वच क्षेत्रात OpenAI ChatGpt ची चर्चा सुरु आहे. OpenAI ने मायक्रोसॉफ्टच्या मदतीने विकसित केलेल्या ChatGpt चॅटबॉट आणि त्याच्याशी स्पर्धा करण्यासाठी Google ने देखील आपले Bard चॅटबॉट लॉन्च केला आहे. यामध्ये भारतात देखील देशातील पहिला इंटिग्रेटेड चॅटबॉट लॉन्च केला आहे.

भारतीय वित्तीय कंपनी Velocity ने देशातील पहिला ChatGPT इंटिग्रेटेड चॅटबॉट लॉन्च केला आहे. या कंपनीने या चॅटबॉटचे नाव Lexi असे ठेवले आहे. Velocity ने AI चा फायदा घेऊन सध्याच्या अ‍ॅनालिटिक्स टूल व्हेलॉसिटी इनसाइट्ससह ते एकत्रित करण्यात आले आहे. Velocity Insights वापरणारे भारतीय ई-कॉमर्स ब्रँड मेटा मालकीच्या WhatsApp वर दैनंदिन व्यावसायिक रिपोर्ट मिळवू शकतात. हे ई-कॉमर्स साइट्सना त्यांची व्यवसाय कार्ये विकसित करण्यास मदत करणार आहे.

चालू घडामोडी प्रश्नमंजुषा

दिनविशेष

१६ फेब्रुवारी चे दिनविशेष पाहण्यासाठी (येथे क्लिक करा)

अधिक घडामोडी:

Latest Maharashtra Govt. Jobs	Majhi Naukri 2022
Home Page	MPSC Today
Daily Current Affairs in Marathi	Chalu Ghadamodi