जागतिक क्षयरोग दिवस (24th March)

जागतिक क्षयरोग (टीबी) दिवस दरवर्षी 24 मार्च रोजी टीबीच्या विनाशकारी आरोग्य, सामाजिक आणि आर्थिक परिणामांबद्दल जनजागृती करण्यासाठी आणि जागतिक क्षयरोग महामारीचा अंत करण्यासाठी प्रयत्नांना गती देण्यासाठी पाळला जातो.

24 मार्च ही तारीख डॉ. रॉबर्ट कोच यांनी 1882 मध्ये क्षयरोग (मायकोबॅक्टेरियम ट्यूबरक्युलोसिस) चे कारण शोधल्याच्या जयंती स्मरणार्थ निवडली आहे.

थिम:

• 2022: Invest to End TB. Save Lives (टीबी संपवण्यासाठी गुंतवणूक करा. जीव वाचवा )
• 2021: The Clock is Ticking
• 2020:  It’s time

क्षयरोग

• क्षयरोग हा जीवाणूंमुळे होतो (मायकोबॅक्टेरियम ट्यूबरक्युलोसिस) (Mycobacterium tuberculosis) जे बहुतेकदा फुफ्फुसांवर परिणाम करतात.
• प्रसार: क्षयरोग हा हवेद्वारे व्यक्तीकडून दुसऱ्या व्यक्तीकडे पसरतो. क्षयरोग असलेले लोक जेव्हा खोकतात, शिंकतात किंवा थुंकतात तेव्हा ते टीबीचे जंतू हवेत पसरवतात.
• लक्षणे: थुंकी आणि रक्तासह खोकला, छातीत दुखणे, अशक्तपणा, वजन कमी होणे, ताप आणि रात्री घाम येणे.
• उपचार: क्षयरोग हा उपचार करण्यायोग्य आणि बरा होणारा आजार आहे. हे 4 प्रतिजैविक औषधांच्या मानक 6 महिन्यांच्या कोर्सद्वारे उपचार केले जाते जे आरोग्य कर्मचारी किंवा प्रशिक्षित स्वयंसेवकाद्वारे रुग्णाला माहिती, पर्यवेक्षण आणि समर्थन प्रदान केले जाते.
• टीबीविरोधी औषधे अनेक दशकांपासून वापरली जात आहेत आणि 1 किंवा त्याहून अधिक औषधांना प्रतिरोधक असलेले स्ट्रेन सर्वेक्षण केलेल्या प्रत्येक देशात नोंदवले गेले आहेत.
  • बहुऔषध-प्रतिरोधक क्षयरोग (MDR-TB) हा क्षयरोगाचा एक प्रकार आहे जो जीवाणूंमुळे होतो जो आयसोनियाझिड आणि रिफाम्पिसिन, 2 सर्वात शक्तिशाली, टीबी-विरोधी औषधांना प्रतिसाद देत नाही. एमडीआर-टीबी दुसऱ्या ओळीच्या औषधांचा वापर करून उपचार करण्यायोग्य आणि बरा होऊ शकतो.
  • विस्तृतपणे औषध-प्रतिरोधक टीबी (एक्सडीआर-टीबी) हा एमडीआर-टीबीचा अधिक गंभीर प्रकार आहे जो जीवाणूंमुळे होतो जो सर्वात प्रभावी दुसऱ्या-ओळीच्या अँटी-टीबी औषधांना प्रतिसाद देत नाही, ज्यामुळे रुग्णांना पुढील उपचार पर्यायांशिवाय सोडले जाते.

FAQs