गडचिरोली जिल्हा (Gadchiroli District)

गडचिरोली जिल्ह्याची स्थापना चंद्रपूर जिल्ह्याचे विभाजन होऊन 26 ऑगस्ट 1982 झाली. बांबू आणि तेंदू पानांसाठी गडचिरोली खूप प्रसिद्ध आहे.

सीमा: गडचिरोली जिल्ह्याच्या उत्तरेस भंडारा जिल्हा व पूर्वेस छत्तीसगड राज्य आहे. दक्षिणेस आंध्रप्रदेश आणि पश्चिमेस चंद्रपूर जिल्हा आहे.

गडचिरोली जिल्हा विशेष:

• चंद्रपूर जिल्ह्याचे विभाजन करून 26 ऑगस्ट 1982 रोजी हा जिल्हा अस्तित्वात आला.
• गडचिरोली हा आदिवासी जिल्हा व नक्षलवाद्यांचा जिल्हा म्हणून ओळखला जातो. गोंड ही येथील प्रमुख
• आदिवासी जमात होय. या जिल्ह्यात लोकसंख्येची घनता व साक्षरतेचे प्रमाण सर्वात कमी आहे.
• राज्यातील ओद्योगिकदृष्ट्या सर्वाधिक मागासलेला जिल्हा म्हणून गडचीरोलीला ओळखले जाते.

गडचिरोली जिल्ह्यातील प्रमुख स्थळे:

• हेमलकसा- अपंग व कुष्टरोगी यांच्या उपचार व पुनर्वसनाकरिता बाबा आमटे व त्यांचे चिरंजीव डॉ. प्रकाश आमटे यांनी एक प्रकल्प सुरु केला आहे.
• सिरोंचा – येथे दर बारा वर्षांनी सिंहस्थ पर्वणी यात्रा भरते.
• आरमोरी – या गावात त्रिदल पध्दतीचे शैव मंदिर आहे. हे मंदिर गोंड राजा हरीश्र्चंद्राने बांधले जो वैरागडचा किल्लेदार होता. नंतर हा भाग रघुजी भोसलेच्या ताब्यात गेला.
• शोधग्राम – डॉ. अभय बंग व त्यांच्या पत्नी डॉ. राणी बंग यांचे येथे आरोग्य केंद्र आहे.
• वैरागड – खोब्रागडी व सातनाला नद्यांच्या संगमावर आरमोरी तालुक्यात हा प्रसिध्द किल्ला आहे. विराट राजाची ही राजधानी . हा किल्ला राजा बाबाजी बल्लार शहा याने 1572 मध्ये बांधला असे मानतात.

गडचिरोली जिल्हा नकाशा

FAQs