आधुनिक भारतातील धार्मिक व सामाजिक संघटना (Religious and social organizations of modern India)

#	संघटना	स्थापना वर्ष	संस्थापक	ठिकाण
१	ब्राम्होसमज	१८२८	राजाराम मोहन रॉय	कलकत्ता
२	तत्वबोधिनी सभा	१८३८	देवेन्द्रनाथ टागोर	कलकत्ता
३	परमहंस सभा	१८४०	दादोबा पांडुरंग	–
४	मानव धर्म सभा	१८४४	मेहताजी दुर्गादास मंशाराम	–
५	आदी ब्राम्होसमाज	१८६६	केशवचंद्र सेन	कलकत्ता
६	सायंटिफिक सोसायटी	१८६४	सर सैय्यद अहमद खान	अलिगढ
७	प्रार्थना समाज	१८६७	आत्मराम पांडुरंग व न्या. रानडे	मुंबई
८	पुणे सार्वजनिक सभा	१८७०	सार्वजनिक काका	पुणे
९	सत्यशोधक समाज	१८७३	ज्योतिबा फुले	पुणे
१०	अलिगड आंदोलन	१८७५	सर सैय्यद खान	अलिगड
११	आर्यसमाज	१८७५	दयानंद सरस्वती	मुंबई
१२	थियोसॉफिकल	१८७५	मॅडम ब्लावटस्की व कर्नल ऑलकॉट	न्यूयार्क
१३	राष्ट्रीय समाज सुधार समिती	१८८७	न्या. रानडे	मुंबई
१४	अहमदिया आंदोलन	१८८९	मिर्जा गुलाम अहमद	गुरुदासपूर
१५	रामकृष्ण मिशन	१८९७	स्वामी विवेकानंद	वेल्लूर
१६	विधवा आश्रम	१८९९	महर्षी कर्वे	पुणे
१७	देवबंद ज्ञान आंदोलन	१९२२	अब्दुल कलाम आजाद	देवबंद
१८	हिंदू महासभा	१९१५	मदनमोहन मालवीय	हरिद्वार
१९	साबरमती आश्रम	१९१७	महात्मा गांधी	अहमदाबाद
२०	विश्व् भारती	१९१८	रवींद्रनाथ टागोर	कलकत्ता
२१	हरिजन सेवा संघ	१९३२	महात्मा गांधी	अहमदाबाद
२२	मित्रमेळा	१९०१	वि. द. सावरकर	पुणे
२३	अनुशीलन समिती	१९०१	ज्ञानेंद्रनाथ बोस	मिदनापूर
२४	अभिनव भारत	१९०४	वि. द. सावरकर	नाशिक
२५	अनुशासन समिती	१९०७	वीरेंद्रकुमार घोष व भूपेंद्र दास	ढाका
२६	हिंदुस्थान रिपब्लिक असोसिएशन	१९२४	सचिंद्रनाथा संन्याल	कानपुर
२७	नवजवान सभा	१९२६	भगतसिंग	लाहोर

आधुनिक भारतातील धार्मिक व सामाजिक संघटना (Religious and social organizations of modern India)

Leave a comment