उभयान्वयी अव्यय
1. प्रधानत्व सूचक
2. गौणत्व सूचक
1. प्रधानत्व सूचक उभयान्वयी अव्यय :-
अर्थाच्या दृष्टीने दोन स्वतंत्र वाक्य जोडणाऱ्या शब्दाला प्रधानत्व सूचक उभयान्वयी अव्यय म्हणतात.
A) समुच्चय बोधक :- आणि , व , शिवाय, अन्, आणखी , न् , नि , आणिक
B) विकल्प बोधक :- अथवा , वा , की , किंवा , अगर
C) न्यूनत्वबोधक :- परंतु , पण , बाकी , किंतु , परी
D) परिणामबोधक :- म्हणून , सबब , याकरिता , यस्तव , तेंव्हा , तस्मात , की
2) गौणत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय :-
एक वाक्य प्रधान व दूसरे वाक्य गौण हे त्यावर अवलंबून असते . त्यास गौणत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय म्हणतात .
A) स्वरूपबोधक :- म्हणून , म्हणजे , की , जे
B) उद्देशबोधक :- म्हणून , सबब , यास्तव , कारण , की
C) संकेतबोधक :- जर – तर , जरी -तरी म्हणजे , की. , तर , यद्यपी – तथापी
D) कारणबोधक :- कारण , कारण की , की , का